آموزش کامل خط فرمان ویندوز/نسخه چاپی


آموزش کامل خط فرمان ویندوز

نسخه کنونی و قابل ویرایش این کتاب را می‌توانید در وبگاه ویکی‌کتاب در نشانی زیر بیابید
https://fa.wikibooks.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%AE%D8%B7_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B2

شما اجازه کپی و پخش این اثر را تحت مجوز مستندات آزاد گنو دارید.

آشنایی با خط فرمان و دستورات پایه آن

مقدمه ویرایش

وﯾﻨﺪوز ﭼﯿﺴﺖ؟ ویرایش

ﻣﺎﯾﮑﺮوﺳﺎﻓﺖ وﯾﻨﺪوز (ﺑﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ: Microsoft Windows )ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﯾﮑﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. وﯾﻨﺪوز از ﺳﺎل ۱۹۸۵ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

cmd ﭼﯿﺴﺖ؟ ویرایش

ﺳﯽ ام دی (ﺑﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ: cmd) ﯾﮏ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺨﻔﻒ Prompt Command اﺳﺖ. ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ راﺑﻂ ﮐﺎرﺑﺮی ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﯽروح دارد. ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن در واﻗﻊ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن دﺳﺘﻮرات ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻨﯽ ﺑﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ داده ﻣﯽﺷﻮد. ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﯾﻨﺪوز، ﻟﯿﻨﻮﮐﺲ و ... ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﻧﺮم اﻓﺰار اراﺋﻪ ﻣﯽﺷﻮد. نکته خط فرمان ویندوز (سی ام دی) یک CLI است در ادامه با CLI بیشتر آشنا میشویم.

CLI چیست ؟ ویرایش

Command Line Interface یا رابط خط فرمان به شکل مخفف CLI یک روش تعامل با کامپیوتر یا سیستم عامل است که از طریق وارد کردن دستورات متنی انجام می‌پذیرد.

GUI چیست ؟ ویرایش

GUI مخفف Graphical User Interface به معنای رابط کاربری گرافیکی است. در مقابل CLI که به صورت متنی است، GUI به کاربر اجازه می‌دهد تا از طریق عناصر گرافیکی مانند دکمه‌ها، منوها، صفحه‌ها، تعامل کند.

اجرای ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن وﯾﻨﺪوز ویرایش

ﺑﺎ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﮐﻠﯿﺪﻫﺎی win + R ⊞ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ وﯾﻨﺪوز ران (Run) را ﺑﺎز ﮐﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﺎﯾﭗ cmd و ﻓﺸﺮدن ﮐﻠﯿﺪ اﯾﻨﺘﺮ (Enter) ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن وﯾﻨﺪوز را ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻠﻤﻪ cmd آن را ﭘﯿﺪا و ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ.

ﺳﺎﺧﺘﺎر دﺳﺘﻮرات در ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن وﯾﻨﺪوز ویرایش

Command (parameter) (switch)

ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﭼﯿﺴﺖ؟ ویرایش

ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ در واﻗﻊ ورودیﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ ﺗﺎﺑﻊ (ﻓﺎﻧﮑﺸﻦ)ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺳﺎدهﺗﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮاﺑﻊ ﯾﺎ دﺳﺘﻮرات ﺑﺮای اﺟﺮای ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺧﺎﺻﯽ داده ﻣﯽﺷﻮد.

دﺳﺘﻮرات ﭘﺎﯾﻪ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن وﯾﻨﺪوز ویرایش

دﺳﺘﻮر cd ویرایش

اﯾﻦ دﺳﺘﻮر ﺑﺮای ﻋﻮض ﮐﺮدن داﯾﺮﮐﺘﻮری ﻓﻌﻠﯽ ﮐﻪ در آن ﻫﺴﺘﯿﺪ ﮐﺎرﺑﺮد و ﺑﺎ اﯾﻦ دﺳﺘﻮر ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ داﯾﺮﮐﺘﻮری ﻓﻌﻠﯿﺘﻮن رو ﻋﻮض ﮐﻨﯿﺪ. ﻣﺎﻧﻨﺪ

DirectoryTest cd

نکته: ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از

/.. cd

ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ داﯾﺮﮐﺘﻮری قبلی ﺑﺮوﯾﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از

/ cd

ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ رﯾﺸﻪ (root) ﺑﺮﮔﺮدﯾﺪ. برای مثال

cd testfolder

به دایرکتوری testfolder میرود.

دﺳﺘﻮر dir ویرایش

دﺳﺘﻮر dir ﺑﺮای ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﯾﺮﮐﺘﻮری ﻓﻌﻠﯽ اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از

dir /s

ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻣﺤﺘﻮای داﯾﺮﮐﺘﻮری ﻓﻌﻠﯽ و ﺗﻤﺎﻣﯽ داﯾﺮﮐﺘﻮریﻫﺎی زﯾﺮﯾﻦ آن را ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﺪ.

دﺳﺘﻮر mkdir ویرایش

اﯾﻦ دﺳﺘﻮر ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﯾﮏ داﯾﺮﮐﺘﻮری (ﭘﻮﺷﻪ) ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود و ﯾﮏ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻬﻢ از ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﻪ آن ﻧﺎم ﭘﻮﺷﻪ است ﻣﺎﻧﻨﺪ:

md testfoldername

ﻧﮑﺘﻪ: دﺳﺘﻮرات md و mkdir ﺑﺎ ﻫﻢ ﻓﺮﻗﯽ ﻧﺪارﻧﺪ. ﻧﯿﺰ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻧﺎم پوﺷﻪ ﺑﯿﻦ "" ﻗﺮار دﻫﯿﺪ.

دﺳﺘﻮر ren ویرایش

اﯾﻦ دﺳﺘﻮر ﺑﺮای ﻋﻮض ﮐﺮدن ﻧﺎم ﭘﻮﺷﻪﻫﺎ ﯾﺎ ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﺎﻧﻨﺪ:

ren FileName.extension newName.extension
ren Folder NewFolderName

ﻧﮑﺘﻪ: ﺑﺮای ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ ﺣﺘما ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺎم آن را ﺑﻬﺮاه ﭘﺴﻮﻧﺪ آن ﺑﻪ دﺳﺘﻮر داد و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺑﺮای ﻧﺎم ﺟﺪﯾﺪ.

دﺳﺘﻮرات cmd ویرایش

دﺳﺘﻮرات ﭘﺎﯾﻪ ویرایش

  • color : ﺑﺮای ﻋﻮض ﮐﺮدن رﻧﮓ ﭘﺲ زﻣﯿﻨﻪ و ﻣﺘﻦ ﻣﺤﯿﻂ cmd ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود ﺑﺮای ﻣﺜﺎل: color 71
  • exit : ﺑﺮای ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﻣﺤﯿﻂ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد.
  • help : راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ در ﻣﻮرد ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ.
  • ver : ﻧﺴﺨﻪ وﯾﻨﺪوز را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬارد.
  • whoami : ﻧﺎم ﮐﺎرﺑﺮی و ﻧﺎم راﯾﺎﻧﻪ را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ.
  • systeminfo : اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻣﻮرد راﯾﺎﻧﻪ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺴﺨﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ و Bios و ﻧﻮع ﺳﯿﺴﺘﻢ.
  • cls: برای پاک کردن صفحه کنسول استفاده میشود

مدیریت فایل

  • md: ﺳﺎﺧﺖ ﭘﻮﺷﻪ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن داﯾﺮﮐﺘﻮری ﺑﺮای ﻣﺜﺎل
md testfolder  

ﻧﮑﺘﻪ mkdir ﺑﺎ md ﻫﯿﭻ ﻓﺮﻗﯽ ﻧﺪارد.

  • fsutil: ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ دﻟﺨﻮاه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد
4000 file.txt createnew file fsutil

ﻧﮑﺘﻪ: ﺣﺠﻢ دﻟﺨﻮاه ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺎﯾﺖ اﺳﺖ.

  • :rd/rmdir ﺑﺮای ﺣﺬف ﭘﻮﺷﻪ ﮐﺎرﺑﺮد دارد ﺑﺮای ﻣﺜﺎل
rmdir foldertest
  • del: ﺑﺮای ﺣﺬف ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ ﺑﺮای ﻣﺜﺎل
del file.txt 

ﻓﺎﯾﻞ file.txt را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﺪ.

del *.txt : ﺗﻤﺎم ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی دارای ﭘﺴﻮﻧﺪ txt را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﺪ.

ﻧﮑﺘﻪ: ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ * ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻫﻤﻪ اﺳﺖ.

  • rename/ren: ﺑﺮای ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ ﺑﮑﺎر ﻣﯽرود.
ren name.txt newname.txt
  • tree: ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت داﯾﺮﮐﺘﻮری ﻓﻌﻠﯽ را ﺑﺼﻮرت درﺧﺘﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ.
  • cp / copy : ﺑﺮای ﮐﭙﯽ ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده میشود.

ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺮای ﻣﺜﺎل:

cp directorytarget/newfilename.txt 
directory/testfile.txt

فایل testfile.txt در directory را در directorytarget با نام newfilename.txt رونویسی (کپی) میکند.

  • mv / move: ﻣﺜﺎل copy ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺠﺎی ﮐﭙﯽ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽدﻫﺪ.

ﺷﺒﮑﻪ

  • ping : ﺑﺮای ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺄﺧﯿﺮ (ﭘﯿﻨﮓ) از ﻧﻮدﻫﺎ ﯾﺎ ... در ﺷﺒﮑﻪ ﮐﺎرﺑﺮد دارد.

127.0.0.1 ping از ﮐﺎرت ﺷﺒﮑﻪ ﺧﻮد ﭘﯿﻨﮓ ﻣﯽﮔﯿﺮد.

  • tracert: ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮدن ﺷﺒﮑﻪ و اﺗﺼﺎل اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﻨﮓ ﻓﻘﻂ اﺗﺼﺎل را ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ (tracert) ﻣﺴﯿﺮ

اﺗﺼﺎل را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ.

tracert (website or network location or IP Address)
  • ipconfig : ﻣﺸﺨﺼﺎت ﮐﺎرتﻫﺎی ﺷﺒﮑﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ.
  • getmac : ﻣﮏ آدرس ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ.
  • arp : ﺑﺮای ﻧﻤﺎﯾﺶ ورودیﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﭘﺮوﺗﮑﻞ Resolution Address اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد.

arp -a  : ﺗﻤﺎﻣﯽ ورودیﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ.

اﺷﮑﺎل زداﯾﯽ و ﺗﻌﻤﯿﺮ ویرایش

  • chkdsk : ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و اﺻﻼح ﺑﺮﺧﯽ از ﺧﻄﺎﻫﺎیﻫﺎی ﻫﺎرددﯾﺴﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ دﺳﺘﻮر در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎی

وﯾﻨﺪوز ﻣﻮﺟﻮد ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮای ﻣﺜﺎل:

:chkdsk /f d
ﭘﺎرﺗﯿﺸﻦ دی را ﺑﺮرﺳﯽ و ﺧﻄﺎﻫﺎی آن را ﺑﺮﻃﺮف ﻣﯽﮐﻨﺪ.
  • echo : ﺑﺮای ﭼﺎپ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻣﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺮای ﻣﺜﺎل: text echo

ﻧﮑﺘﻪ: off echo اﻋﻼن داس را ﮐﻪ ﻗﺒﻞ ﻫﺮ دﺳﺘﻮر ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﻤﯽﮔﺬارد و آن را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﺪ.

ﻧﮑﺎت cmd ویرایش

  • ﻧﮑﺘﻪ ﻧﺨﺴﺖ: ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ دﺳﺘﻮرات cmd را داﺧﻞ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ bat. ﺑﮕﺬارﯾﺪ و آن را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ اﺟﺮا ﮐﻨﯿﺪ.
  • نکته دوم: ﺑﺮای ﻧﻤﺎﯾﺶ راﻫﻨﻤﺎی ﻫﺮ دﺳﺘﻮر ﮐﺎﻓﯿﺴﺖ ﺑﻌﺪ از ﻧﺎم دﺳﺘﻮر ﯾﮏ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﭙﺲ/? ﺑﮕﺬارﯾﺪ.
  • ﻧﮑﺘﻪ ﺳﻮم: ﺑﺮای اﺟﺮای ﭼﻨﺪ دﺳﺘﻮر ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﯿﻦ ﻫﺮ دﺳﺘﻮر && ﺑﮕﺬارﯾﺪ.
  • ﻧﮑﺘﻪ ﭼﻬﺎرم: ﺑﺮای ﻟﻐﻮ دﺳﺘﻮرات ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮا ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﮐﻠﯿﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ C + CTRL اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ.
  • ﻧﮑﺘﻪ ﭘﻨﺠﻢ: ﺑﺮای ﻧﻤﺎﯾﺶ دﺳﺘﻮرات ﺑﺼﻮرت ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ از more | command اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ.
  • ﻧﮑﺘﻪ ﺷﺸﻢ: clip | command ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﭘﺲ از اﺟﺮای دﺳﺘﻮر آن را ﮐﭙﯽ ﮐﻨﯿﺪ.
  • ﻧﮑﺘﻪ ﻫﻔﺘﻢ: ذﺧﯿﺮه ﺧﺮوﺟﯽ ﯾﮏ دﺳﺘﻮر ﺑﺼﻮرت ﻓﺎﯾﻞ:

command > filename.txt

  • ﻧﮑﺘﻪ ﻫﺸﺘﻢ: ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻠﯿﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ALT + ENTER ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻣﺤﯿﻂ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن را ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻤﺎم ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺒﺮﯾﺪ.


شخصی سازی محیط خط فرمان

مقدمه ویرایش

نرم‌افزار خط فرمان ویندوز (cmd)، قابلیت‌های شخصی‌سازی دارند مانند بزرگ کردن متن و عوض کردن رنگ متن یا پس زمینه متن.

بخش فونت و رنگ متن و پس زمینه متن ویرایش

عوض کردن فونت متن خط فرمان ویرایش

1- ابتدا روی نوار عنوان خط فرمان کلیک راست کرده و گزینه Properties را انتخاب میکنیم.

 

2- به تب "Font" بروید.
3- فونت، اندازه و سایر تنظیمات دلخواه خود را انتخاب کنید. روی "OK" کلیک کنید.

 
تب فونت از بالا سایز و نوع فونت را مشخص مینمایید

عوض کردن رنگ متن خط فرمان ویرایش

1- روی نوار عنوان راست کلیک سپس بر روی Properties ضربه بزنید.
2- به تب Colors بروید.
3- بین گزینه های موجود Screen Text را انتخاب نمایید.
4- رنگ مورد نظر خود برای متن را انتخاب نمایید نیز میتوانید از کد RGB برای رنگ استفاده نمایید.

شفاف کردن پنجره خط فرمان ویرایش

1- به مسیر Properties > Colors بروید.
2- درصد Opacity را تغییر دهید.

عوض کردن رنگ پس زمینه خط فرمان ویرایش

1- روی نوار عنوان راست کلیک سپس بر روی Properties ضربه بزنید.
2- به تب Colors بروید.
3- بین گزینه های موجود Screen Background را انتخاب نمایید.
4- رنگ مورد نظر خود برای پس زمینه پنجره خط فرمان را انتخاب نمایید نیز میتوانید از کد RGB برای رنگ استفاده نمایید.


دستورات پیشرفته خط فرمان

دستور ipconfig ویرایش

این دستور برای نمایش اطلاعات شبکه و پیکربندی آن است
ipconfig /all : نمایش اطلاعات پیکربندی تمامی کانکشن‌های شبکه، شامل آدرس‌های IPv4 و IPv6T و Gateway و DNS.
ipconfig /flushdns  : پاکسازی محتویات کَش DNS در سمت کلاینت.
ipconfig /renew  : به روز رسانی و تمدید مجدد پیکربندی های DHCP سرور مبتنی بر IPv4 در سمت کلاینت.
ipconfig /renew6  : به روز رسانی و تمدید مجدد پیکربندی های DHCP سرور مبتنی بر IPv6 در سمت کلاینت.
اگر دستور ipconfig را بدون هیچ پارامتری در خط فرمان ویندوز وارد کنید اطلاعات پایه از تنظیمات IP و DNS و … را به شما نمایش میدهد.
برای تمدید اعتبار آدرس IP توسط پروتکل DHCP میتوانید از دستور ipconfig با پارامتر /release و نام کارت شبکه مورد نظر خود استفاده کنید.
مثلا برای تمدید اعتبار آدرس IP کارت شبکه Wireless دستور به شکل زیر نوشته میشود:

Ipconfig /release Wireless

در دستور بالا مشخص شده تنظیمات کارت شبکه Wireless باید تمدید شود. برای تمدید آدرس IPv6 باید از پارامتر /release6 استفاده کنید. برای مثال:

Ipconfig /release6

هنگامی که در یک سایت وارد میشوید DNS آن سایت در کش DNS سیستم شما برای ورود سریعتر مجدد و ذخیره میشود. اگر میخواهید فهرست این DNS ها را مشاهده کنید میتوانید از پارامتر /displaydns استفاده کنید.

دستور logoff ویرایش

کاربر را از سیستم عامل خارج می‌کند.

دستور tasklist ویرایش

وظیفه های در حال اجرا در سیستم عامل را به نمایش میگذارد.

دستور taskkill ویرایش

taskkill /f /im [process name] بجای Procces Name باید نام وظیفه در حال اجرا را بنویسید آن وظیفه را پایان میدهد.

دستور systeminfo ویرایش

اطلاعات سیستم را به نمایش میگذارد.


آشنایی با پاورشل

مقدمه ویرایش

پاورشل یک رابط خط فرمان و زبان برنامه‌نویسی مبتنی بر .NET است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه یافته است. این ابزار قدرتمند به شما امکان می‌دهد وظایف مختلفی را در سیستم‌عامل ویندوز و سایر سیستم‌عامل‌ها به صورت خودکار انجام دهید.

ویژگی‌های کلیدی ویرایش

رابط خط فرمان: پاورشل به شما امکان می‌دهد دستورات را به صورت خطی تایپ و اجرا کنید.

زبان برنامه‌نویسی: پاورشل امکان نوشتن اسکریپت‌های پیچیده برای خودکارسازی وظایف را فراهم می‌کند.

دسترسی به WMI و COM: پاورشل به شما امکان می‌دهد به اطلاعات ویندوز و سایر سیستم‌عامل‌ها از طریق WMI و COM دسترسی داشته باشید.

قابلیت توسعه: پاورشل با استفاده از ماژول‌ها و اسکریپت‌ها قابل‌توسعه است.

کاربردها ویرایش

مدیریت سیستم: پاورشل برای مدیریت سرورها، رایانه‌های شخصی، و سایر دستگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اتوماسیون وظایف: پاورشل برای خودکارسازی وظایف تکراری مانند نصب نرم‌افزار، پیکربندی سیستم، و مدیریت شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تجزیه و تحلیل داده‌ها: پاورشل برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از منابع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

توسعه نرم‌افزار: پاورشل برای توسعه نرم‌افزارهای کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مزایای استفاده از پاورشل ویرایش

قدرتمند: پاورشل ابزاری قدرتمند برای انجام وظایف پیچیده است.

انعطاف‌پذیر: پاورشل برای طیف وسیعی از وظایف قابل‌استفاده است. آسان برای یادگیری: پاورشل از دستورات و نحو مشابه زبان‌های برنامه‌نویسی دیگر مانند C# استفاده می‌کند.

رایگان: پاورشل یک ابزار رایگان و منبع‌باز است.

شروع کار با پاورشل ویرایش

نصب: پاورشل به صورت پیش‌فرض در ویندوز 10 و 11 نصب شده است. برای نصب پاورشل در نسخه‌های قبلی ویندوز، می‌توانید به وب‌سایت مایکروسافت مراجعه کنید.

یادگیری: منابع آموزشی زیادی برای یادگیری پاورشل وجود دارد، از جمله کتاب‌ها، مقالات، وبینارها و دوره‌های آنلاین.

تمرین: بهترین راه برای یادگیری پاورشل، تمرین و استفاده از آن برای انجام وظایف مختلف است.

مثال‌هایی از کاربردهای پاورشل ویرایش

نصب نرم‌افزار: می‌توانید از پاورشل برای نصب نرم‌افزار بر روی چندین رایانه به صورت خودکار استفاده کنید.

پیکربندی سیستم: می‌توانید از پاورشل برای پیکربندی تنظیمات سیستم، مانند تنظیمات دیواره آتش ویندوز، به صورت خودکار استفاده کنید.

مدیریت شبکه: می‌توانید از پاورشل برای مدیریت شبکه، مانند ایجاد و حذف کاربران، به صورت خودکار استفاده کنید.

تجزیه و تحلیل داده‌ها: می‌توانید از پاورشل برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از منابع مختلف، مانند فایل‌های CSV و پایگاه‌های داده، استفاده کنید.

توسعه نرم‌افزار: می‌توانید از پاورشل برای توسعه نرم‌افزارهای کاربردی، مانند ابزارهای مدیریت سیستم و اسکریپت‌های اتوماسیون، استفاده کنید.

1.دریافت اطلاعات سیستم:

علاوه بر دستور `Get-ComputerInfo`، می‌توانید از دستورات زیر برای دریافت اطلاعات جزئی‌تر در مورد بخش‌های مختلف سیستم خود استفاده کنید:

  • اطلاعات مربوط به شبکه:
powershell
Get-NetAdapter


  • اطلاعات مربوط به دیسک‌ها:
powershell
Get-Disk


2.مدیریت فایل‌ها:

علاوه بر دستورات `Copy-Item` و `Move-Item`، می‌توانید از دستورات زیر برای مدیریت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده کنید:

  • ایجاد دایرکتوری جدید:
powershell
New-Item -Path C:\NewDirectory -ItemType 
Directory


  • حذف دایرکتوری:
powershell
Remove-Item -Path C:\NewDirectory -Recurse


  • تغییر نام فایل:
powershell
Rename-Item -Path C:\file.txt -NewName 
NewFile.txt
  • جستجو برای فایل‌ها:
powershell
Get-ChildItem -Path C:\ -Filter *.txt -Recurse


3.مدیریت فرآیندها:

علاوه بر دستورات `Get-Process`، `Start-Process` و `Stop-Process`، می‌توانید از دستورات زیر برای مدیریت فرآیندها استفاده کنید:

  • مشاهده جزئیات بیشتر مربوط به یک فرآیند:
powershell
Get-Process -Name notepad.exe | Select-Object - Property *


  • تغییر اولویت یک فرآیند:
powershell
Set-Priority -Process notepad.exe -BelowNormal


  • متوقف کردن تمام فرآیندهای مربوط به یک برنامه:
powershell
Stop-Process -Name notepad.exe -Force


4.مدیریت خدمات:

علاوه بر دستورات `Get-Service`، `Start-Service` و `Stop-Service`، می‌توانید از دستورات زیر برای مدیریت خدمات استفاده کنید:

  • تغییر نوع Startup یک سرویس:
powershell
Set-Service -Name w3svc -StartupType Automatic


  • فعال کردن یک سرویس:
powershell
Enable-Service -Name w3svc
  • غیرفعال کردن یک سرویس:
powershell
Disable-Service -Name w3svc


سوییچ‌ها یا گزینه‌ها برای دستورات خط فرمان

سوییچ‌ها یا گزینه‌ها در دستورات خط فرمان

سوییچ‌ها یا گزینه‌ها (همچنین به نام آرگومان یا flag شناخته می‌شوند) در دستورات خط فرمان، پارامترهایی هستند که به شما امکان می‌دهند نحوه عملکرد دستور را تغییر دهید.

ترکیب سوئیچ: برای دستور میتوانید از چند سوئیچ همزمان استفاده کنید.

برای مثال

ls /s

برای استفاده از سوییچ ها معمولا از / یا - استفاده میشود.

مهم‌ترین سوییچ‌ها در دستورات پرکاربرد ویندوز ویرایش

در ادامه، به تعدادی از دستورات پرکاربرد ویندوز به همراه مهم‌ترین سوییچ‌های آنها اشاره می‌کنیم:

دستور dir:

  • /a: نمایش همه فایل‌ها، شامل فایل‌های مخفی
  • /w: نمایش عریض لیست فایل‌ها
  • /s: نمایش محتویات دایرکتوری‌ها به صورت بازگشتی

دستور cd:

  • ..: رفتن به یک سطح بالاتر در سلسله مراتب دایرکتوری‌ها

دستور copy:

  • /y: عدم پرسش قبل از بازنویسی فایل‌های موجود
  • /v: نمایش جزئیات عملیات کپی
  • /b: کپی کردن فایل‌ها به صورت دودویی (باینری)

دستور move:

  • /y: عدم پرسش قبل از بازنویسی فایل‌های موجود
  • /v: نمایش جزئیات عملیات جابجایی

دستور del:

  • /q: حذف بدون پرسش
  • /s: حذف دایرکتوری به صورت بازگشتی
  • /f: حذف اجباری فایل‌ها بدون پرسش

دستور mkdir:

  • /p: ایجاد دایرکتوری‌های پدر به صورت بازگشتی

دستور ping:

  • /t: ارسال مداوم بسته‌های ping تا زمانی که کاربر دستور را متوقف کند
  • /a: نمایش آدرس IP به جای نام میزبان

دستور ipconfig:

  • /all: نمایش اطلاعات کامل پیکربندی شبکه

دستور netstat:

  • /a: نمایش همه اتصالات شبکه
  • /n: نمایش نام‌های میزبان به جای آدرس‌های IP

نکته: این فقط لیست مختصری از سوییچ‌های پرکاربرد در دستورات ویندوز است. برای مشاهده لیست کامل سوییچ‌ها و نحوه استفاده از آنها، می‌توانید از دستور بعد از نام دستور استفاده کنید. مثلا : ?/ ls

مثال:

dir /a /w

این دستور تمام فایل‌ها (شامل فایل‌های مخفی) را به صورت عریض نمایش می‌دهد.


دستورات تکمیلی خط فرمان

در این بخش به تعدادی از دستورات تکمیلی خط فرمان ویندوز به همراه مثال‌های کاربردی می‌پردازیم.

1. ASSOC: برای مشاهده یا تغییر انجمن فایل‌ها.

مثال:


assoc .txt

این دستور لیست تمام برنامه‌هایی که با فایل‌های .txt مرتبط هستند را نمایش می‌دهد.

سوئیچ‌ها:

/A: نمایش تمام انجمن‌های فایل. /F: نمایش فرمت فایل برای یک انجمن خاص. /M: تغییر انجمن یک نوع فایل. مثال:


assoc .txt=notepad.exe

این دستور انجمن فایل‌های .txt را به برنامه Notepad تغییر می‌دهد.

2. CACLS: برای نمایش یا تغییر لیست کنترل دسترسی (ACL) یک فایل یا دایرکتوری.

مثال:


cacls file.txt

این دستور ACL فایل file.txt را نمایش می‌دهد.

سوئیچ‌ها:

/E: نمایش ACL برای تمام فایل‌ها و دایرکتوری‌های یک دایرکتوری. /G: نمایش ACL به صورت گروهی. /M: تغییر ACL یک فایل یا دایرکتوری. مثال:


cacls file.txt /G Everyone:F

این دستور به همه کاربران (Everyone) دسترسی کامل (Full Control) به فایل file.txt می‌دهد.

3. CHCP: برای نمایش یا تغییر صفحه کد پیش‌فرض.

مثال:


chcp

این دستور صفحه کد پیش‌فرض را نمایش می‌دهد.

سوئیچ‌ها:

/65001: تنظیم صفحه کد به UTF-8. مثال:


chcp 65001

این دستور صفحه کد را به UTF-8 تغییر می‌دهد.

4. COMP: برای مقایسه دو فایل.

مثال:


comp file1.txt file2.txt

این دستور دو فایل file1.txt و file2.txt را با هم مقایسه می‌کند.

سوئیچ‌ها:

/A: مقایسه محتوای فایل‌ها به صورت ASCII. /B: مقایسه فایل‌ها به صورت باینری. /N: نمایش تعداد خطوطی که با هم فرق دارند. مثال:


comp /N file1.txt file2.txt

این دستور تعداد خطوطی که در دو فایل file1.txt و file2.txt با هم فرق دارند را نمایش می‌دهد.

5. DISKPART: برای مدیریت دیسک‌ها و پارتیشن‌ها.

مثال:


diskpart

این دستور ابزار Diskpart را اجرا می‌کند.

سوئیچ‌ها:

/LIST DISK: نمایش لیست تمام دیسک‌ها. /LIST PARTITION: نمایش لیست تمام پارتیشن‌ها. /SELECT DISK: انتخاب یک دیسک. /CREATE PARTITION: ایجاد یک پارتیشن جدید. مثال:


diskpart select disk 0 create partition primary size=10000

این دستورات یک پارتیشن جدید با حجم 10 گیگابایت در اولین دیسک ایجاد می‌کند.

6. FIND: برای جستجوی یک رشته در یک فایل یا چند فایل.

مثال:


find "text" file.txt

این دستور برای جستجو متن text در file.txt است.


بخش پایانی آموزش کامل خط فرمان ویندوز

نتیجه‌گیری ویرایش

در طول این کتاب، ما به طور کامل با مفاهیم و دستورات خط فرمان ویندوز آشنا شدیم. یادگیری خط فرمان، علاوه بر افزایش سرعت و کارایی در انجام عملیات، به شما این امکان را می‌دهد تا درک عمیق‌تری از سیستم عامل و نحوه کار آن داشته باشید.

هنگامی که بر خط فرمان تسلط پیدا کنید، دیگر نیازی به استفاده از رابط گرافیکی برای انجام اکثر کارها نخواهید داشت. همچنین می‌توانید اسکریپت‌های قدرتمند بنویسید و کارها را به صورت خودکار و با چند دستور انجام دهید.

توصیه می‌کنم همیشه در حال یادگیری باشید و دستورات و امکانات جدید را کشف کنید. خط فرمان ابزاری قدرتمند است که با تسلط بر آن، می‌توانید به راحتی مسائل پیچیده را برطرف کنید.

در پایان، امیدوارم این کتاب توانسته باشد نگاه شما را نسبت به خط فرمان ویندوز تغییر دهد و شما را برای استفاده حرفه‌ای از آن آماده کند. آینده درخشانی در انتظار شماست. به یادگیری و پیشرفت خود ادامه دهید!