آثار فرهنگی اجتماعی و روانی فناوری اطلاعات روی انسان/ شکاف فرهنگی و اینترنت

' شکاف فرهنگی و اینترنت '
آثار فرهنگی اجتماعی و روانی فناوری اطلاعات روی انسان


مقدمه
رشد روزافزون اینترنت در سالهای اخیر شبکه را به انبار وسیعی از اطلاعات و نیز وسیله ای ضروری برای ارتباطات تبدیل کرده است. این پدیده در گسترش فرهنگ, ارتباطات و اقتصاد در سرتاسر جهان تاثیر بسزایی داشته است. میزان ارتباط افراد با اینترنت در تعیین صلاحیت آنها بعنوان کاربر مورد بحث قرار می گیرد.در حال حاضر اینترنت(از جستجوی ساده گرفته تا منبع اطلاعات)یک ابزار روزمره شده است.با وجود این, برای اینکه اینترنت تمام این وظایف را انجام دهد, کاربرانش باید با طرحهای متنوع web کنار بیایند. وظیفه یک وب سایت انتقال اطلاعات از طراح وب به کاربران سایت(که می تواند به روشهای مختلف از آن استفاده کند) می باشد. برای اینکه به رابطه بین این دو پی ببریم, ابتدا باید به سوال ذیل پاسخ دهیم: اطلاعات چگونه انتقال می یابد؟ وقتی پیامی ارسال می شود هدف فرستنده, انتشار دانش بین یک سری آدرسها می باشد. اما آنچه کاربران سایت از پیام می فهمند, نه تنها بستگی به محتویات آن بلکه به دانش قبلی دریافت کنندگان پیام دارد. روشی بر مبنای فرهنگ, ملاکی است که در آن می توان افراد را به گروههایی که خصوصیات و صفات مشترک را به اشتراک می گذارند, دسته بندی نمود. "هافستید" فرهنگ را "مجموعه برنامه ریزی ذهن" می نامد که گروهی از افراد را از گروه دیگر متمایز می سازد. این تعریف بدین معناست که درک و فهم را می توان بصورت فرهنگی تعریف نمود. پس فرهنگ بخش قابل ملاحظه ای از ویژگیهای معنایی یک پیام بشمار می رود. طبق نظر"مانتوانی" یک فرد فقط در صورت عضو شایسته فرهنگش بودن می تواند با سایرین در تعامل باشد. بدین ترتیب مردم با فرهنگهای متفاوت می توانند در مورد یک اطلاعات واحد نظرات مختلف داشته باشند. بعلاوه هنگام تصمیم گیری ممکن است داده های مختلف را بحساب آورند. به موجب این پدیده های فرهنگی است که اینترنت می تواند بیشتر بعنوان اطلاعات محلی جزیره ای دیده شود تا بعنوان اطلاعات جهانی که قبلا ذکر شد.این بدین معناست که رابطه ای بین فرهنگ و تعاملات اینترنتی وجود دارد. بنابه تصور "جی نیدو" اینترنت مانند یک سری لوله های جادویی هستند که می تواند آفریقا را به اطلاعات بیشمار ارتباط داده و موجب قرارگرفتن آن در میان ایالات توسعه یافته شود. رابطه بین فرهنگ و تکنولوژی از نخستین روزهای زندگی بشر مطرح بوده است. ابزارهای تکنولوژی به رفتار انسانها وارد شده و در نتیجه به فرهنگ آنها رسوخ کرده است. در مورد کامپیوتر, چنین رابطه ای در دهه1970 مشاهده شدیعنی زمانی که اولین علائم هشدار تاثیر کامپیوتر بر جامعه دیده شد. در سالهای اخیر, طراحی وب سایتها و قابلیت دسترسی آنها در کشورها, جنسیت ها, گروههای سنی و مذاهب مختلف مطرح بوده است. منظور از قابلیت دسترسی به وب سایتها را می توان سهولت جستجو و استفاده از اطلاعات محتوی وب, بیان نمود. همانطور که "نیلسون" اظهار داشته: قابلیت دسترسی بین المللی به وب سایتها باید از نگرانی های مهم اطمینان از موفقیت اینترنت در آینده بشمار آید.


فرهنگ ها و قابلیت دسترسی به وب سایت ها
تحقیقات اندکی در خصوص رابطه بین فرهنگ و تعامل انسان-کامپیوتر, صورت گرفته است(با تنها 1% مقالات مربوط به مجلات در زمینه بکارگیری وب سایتها و طراحی وب سایتها), برای مثال "مارکوس" و "وست" وب سایتهای طراحی شده در کشورهای مختلف را, که از بعد متغیرهای فرهنگی "هافستید" بسیار متفاوت بودند, مورد مقایسه قرار دادند و نتیجه گرفتند که طراحی تحت تاثیر فرهنگ ایجاد کنندگان آنها(فرهنگ خاص کشور خودشان) قرار گرفته اند. مطالعات دیگری که در خصوص قابلیت کاربری یک رابط مشترک بین کاربران کشورهای مختلف و یا جنسیت های مختلف انجام شده, نشان می دهد که تفاوت های قابل اسناد به فرهنگ هر کشور, واقعا وجود دارند. برخی تحقیقات نیز نشان می دهند که قابلیت کاربری یک رابط خاص را می توان با درک فرهنگ آن کاربران بهبود بخشید. اما در هیچکدام از این تحقیقات به وجود خرده فرهنگها در درون فرهنگهای مورد مطالعه خودشان, اشاره نشده است. تعداد اندکی از آنها سعی کرده اند به تحلیل نمونه هایی از فرهنگها بپردازند, بدون آنکه فرض کنند مردم یک کشوربه یک فرهنگ تعلق دارند. در حقیقت, اکثر مطالعات انجام شده تعریفی از فرهنگ ارائه نداده اند.


نمونه هایی از خرده فرهنگها
بعلت عضویت قشرهای مختلف اجتماعی در سازمان نظام آموزش شیلی, تفاوت هایی در دانش مشاهده شده است. دانش آموزان این کشور در موسسات دولتی و خصوصی تحصیل می کنند و این دو سیستم, تفاوتهای اجتماعی اصلی کشور را تعیین می کنند. فارغ التحصیلان در پایان دوره متوسطه, در کنکور مشترک دانشگاه در شیلی کهPSU نامیده می شود, ثبت نام کرده و در یکی از دانشگاههای کشور پذیرفته می شوند.


اندازه گیری و سنجش خرده فرهنگها و عملکرد اینترنت
همانطوری که قبلا ذکر شد, تعاریف بسیاری از فرهنگ در میان نویسندگان در زمانهای مختلف شده است. به منظور بررسی جنبه های فرهنگی یک جمعیت, به یک سری ابزاری که در سنجش فرهنگ آن جامعه ما را یاری کنند, نیاز خواهیم داشت. درجه تعلق به یک فرهنگ یا خرده فرهنگ خاص را می توانیم بر مبنای متغیرهای فرهنگی خاص بسنجیم. در این راستا بیشتر از مدل فرهنگ و تعامل انسان-کامپیوتر مربوط به "هافستید" استفاده می شود. این مدل, روشی را تعریف می کند که گروههای افراد را می توان با متغیرهای ذیل ارزیابی و طبقه بندی نمود: فاصله قدرت(PD), ریسک گریزی(UI), فردگرایی(ID), مردخویی(MA) و نگاه بلند مدت(LTO) برای بررسی توانمندیهای اینترنتی در میان خرده فرهنگها, به ابزار دیگری جهت اندازه گیری سطح دانش و معلومات افراد در فعالیتهای مختلف اینترنتی خواهیم داشت. چهار گروه دانش اینترنتی و توانمندیهای رشد یافته(دانش نحوی,دانش مفهومی,دانش معنایی و دانش استراتژیکی)تعریف شدند که بعدا به چهار سطح دانش لازم برای درک یک موضوع ربط داده شدند.


طرح آزمایش(عملی)
پژوهش اکتشافی برای تعیین تفاوتهای فرهنگی دانش آموزان مورد ارزیابی ما و توانایی علمی آنها در مورد اینترنت انجام گرفت. برای سنجش تفاوتهای فرهنگی بین دانش آموزان, کنترل متغیرهای دیگر تا حد امکان بسیار حائز اهمیت می باشد. بعلاوه برای کسب نقطه نظرات متفاوت, دانش آموزان از رشته های علمی مختلف مانند مهندسی, آموزش, پرستاری و بررسی های عمومی انتخاب شدند.


نتایج و تحلیل ها
مقادیر حاصل از متغیرهای فرهنگی "هافستید" در مقایسه نتایج آزمون دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس خصوصی با دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس دولتی بشرح ذیل گزارش شده است: 1. دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس خصوصی در دوستی ها و روابط خانوادگی از صمیمیت بیشتری برخوردار بوده و پشتکار زیاد داشتند. دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس دولتی در روابط بلندمدت معمولا از اعتماد چندانی برخوردار نبودند. 2. دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس خصوصی کلا به دوستی در بین جنسیت های مختلف اعتقاد نداشته و معتقد بودند که هریک از جنسیت ها صلاحیت انجام فعالیتهای خاص و مختلف را دارند. این باور در بین دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس دولتی متفاوت بود.


نتایج پس از یک سال
یکسال پس از آزمایش ذکر شده از طریق email با همان دانش آموزان تماس گرفته شد و از آنها خواسته شد در ارزیابی بعدی شرکت کنند. از میان 144نفر شرکت کننده در ارزیابی اولیه, 75نفر اعلام آمادگی کردند. پرسشهای دومین ارزیابی شامل همان سوالات فرهنگی بودند. در هر دو ارزیابی, نسبت دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس خصوصی به دانش آموزان فارغ التحصیل شده از مدارس دولتی تقریبا یکی بود, با 34% پاسخ دهندگان از مدارس دولتی در آزمایش سال2006 و 32% در آزمایش سال2007.


نتیجه گیری
آزمایشی روی دانش آموزان متوسطه مدارس خصوصی و دولتی انجام شد تا تفاوتهای فرهنگی که می تواند در اثربخشی کاربری اینترنت آنها موثر باشد مشخص شود. در طراحی آزمایش از مدل و متغیرهای فرهنگی "هافستید", که در تعیین الگوهای رفتاری بر مبنای فرهنگ بکار می رود, استفاده شد. یافته های ما ابتدا نشان دادند که تفاوتهای آماری حائز اهمیتی بین دو گروه در پنج متغیر فرهنگی وجود دارد. از این یافته نتیجه گرفتیم که در میان نمونه بررسی شده, مطابق با دو گروه دانش آموزان, خرده فرهنگهای متفاوتی وجود دارد. یافته های ما همچنین نشان دادند که دو گروه فارغ التحصیلان دوره متوسطه مدارس در متغیرهای فرهنگی "هافستید" و دانششان و بکارگیری اینترنت بطور فاحشی تفاوت داشتند. بعلاوه وجود یک رابطه بین خرده فرهنگها و اینترنت را نشان دادیم.


عنوان انگلیسی مقاله
Cultural divide and the Internet

منابع

ویرایش

پیوند به مقاله: دریافت منبع


‏‫T90186542 ‏ ‏26 نوامبر ۲۰۱۱، ساعت 19:25(UTC)‬