تاریخ ایران/زندیه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۱۸:
کریمخان توانست پس از فروپاشی حکومت نادرشاه افشار، تمام بخش‌های مرکزی، شمالی، غربی و جنوبی ایران را تحت حکومت خود درآورد.
 
=== پایه گذارپایه‌گذار دودمان زند ===
کریم خان فرزند ''ایناق خان''، رییس ایل زند بود که در ''روستای پری'' از بخش‌های ملایر زندگی می کردندمی‌کردند و به گویش لری سخن می گفتند،می‌گفتند، در میان فرزندان ایناق خان، کریم خان، مردی شمشیر زن، دلیر، خردمند و دانا شناخته شده بود و او را «توشمال» به معنی بزرگتر و کدخدا می نامیدندمی‌نامیدند. در دوران صفویه و افشار ایل زند گاه به عثمانی‌ها و زمانی به افغان‌ها می تاختندمی‌تاختند و دارائی آن‌ها را به یغما می بردندمی‌بردند و با این کار بر آن بودند که دشمنان را از ایران برهانند.
 
در زمان نادر شاه، این ایل به خراسان کوچ داده شد و در «دره گز» جایگزین شدند. نادر تنی چند از دلاوران ایل که کریم خان یکی از آنها بود به سپاهیان خود افزود. کریم خان از خود دلیری و دلاوری نشان داد تا آنجا که به سرداری سپاه ابراهیم خان برادر زاده نادر برگزیده شد. پس از کشته شدن نادر، برگ نوینی در تاریخ زندگی ایل زند باز شد و آن‌ها از تبعید گاهتبعیدگاه خود به دیار کهن «پری» بازگشتند.
 
کریم خان پس از جنگ و ستیز با رقیبان خود که بیشتر از سران بختیاری بودند، در سال 1179۱۱۷۹ هجری برابر با 1759۱۷۵۹ میلادی، وارد ''شیراز'' شد، آنجا را پایتخت قرار داد و به شاهی رسید. او تا پایان زندگیش هرگز مقام شاه و سلطان را نپذیرفت و خود را وکیل الرعایا خواند زیرا به این باور بود که وکیل مردم ایران است. « بهبه راستی عنوان جالبی بود. نه پیش از او کسی از این عنوان پرشکوه استفاده کرده بود نه پس از او. پس پاسخ را در شخصیت و مشرب خود او باید جستجو کرد. این عنوانی بود که او از سر عقل و درایت به آن قناعت ورزیده بود.»
 
ساختار فرمانروائی کریم خان پس از ساسانیان و دستیابی عرب به ایران بنیانی ایرانی نژاد داشت. پس از فروپاشی آل بویه آنانکه در خاک ایران حکمرانی کردند، یا ترک و یا مغول بودند. او نخستین ایرانی پس از ترک و مغول بوبود دکهکه در سراسر ایران فرمانروائی کرد. خان پاک دل و بی پیرایه زند، اما نه بی سیاست و ناتوان در کشور داری،کشورداری، توانست آرامشی را که زمانهازمان‌ها مردم ایران آرزومند آن بودند، برایشان ارمغان آورد. مردم توانستند پس از مدتهامدت‌ها جنگ و تنگدستی و بیماری که در دوران نادر و جانشینان او ایران را فرا گرفته بود، در آسایش، با نشاط و شادی زندگی کنند. کریم خان 14۱۴ سال پایان عمر را چنان پی ریزی کرد که خود و مردم ایران آسوده و شاد بودند.
 
در ایامش ایران طرب خانه بود
 
ز عهدش غم غصه بیگانه بود