ویکی‌کتاب:سره‌نویسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۷۷:
....
 
=== جعل واژگان در دوران قاجار ===
== چه کسی و کجا؟==
از روزگارِ پادشاهيِ ناصرالدين شاه، با برقراريِ رابطة پايدار با «دولِ خارجه» و پديد آمدن هستة دستگاههاي اداري و انتظامي مدرن، به تقليد از مدلِ اروپايي، زبانِ منشيانة درباري، رفتهرفته ميبايست سبك دشوار و پرگويي مغلق كمماية خود را رها كند و راه تقليد از زبان اداري فرانسه و دستگاه اصطلاحي آن را در پيش گيرد. واژه هاي كهن ميبايست بارهاي معنايي تازه به خود بگيرند كه از زبان فرانسه وام گرفته شده بود يا در همان قابهاي زبان
سنتي و عادتهاي آن، در همان قالبهاي صرفي و نحوي عربي يا عربي‌مآب، واژههايي را جعل كنند كه چه بسا به گوش هيچ عربزباني نخورده بود. آشنايي با انديشههاي «تجدّد»، و به دنبال آن، انقلاب مشروطيّت نيز عالمي از مفهومهاي سياسي را با خود آورد كه سرراست از زبان فرانسه يا ناسرراست از راه تركي عثماني يا روسي به فارسي وارد شدند.
 
 
== آغاز سره‌نویسی، چه کسی و کجا؟==
[[w:fa:جلال‌الدین میرزا قاجار|جلال‌الدین میرزا قاجار]] فرزند فتحعلی‌شاه قاجار و هما خانم کُرد جهانبگلو بود که در سال ۱۲۴۲ یا ۱۲۴۵ هجری قمری زاده شد. اندک اخباری که از زندگی جلال‌الدین میرزا ضبط شده‌است، وی را «خوش‌سیما»، «سروقامت»، «ادب‌دوست»، «خوش‌گفتار» و «بااستعداد» وصف کرده‌اند. جلال‌الدین میرزا در اوایل جوانی با فرنگیان هم‌نشین شد و زبان فرانسه آموخت و یکی از زبان‌دانان عصر خود شد. بااین‌همه، از اخبار زندگی جلال‌الدین میرزا آگاهی‌های اندک و پراکنده‌ای در دست است. جلال‌الدین میرزا در دههٔ هشتاد سدهٔ سیزدهم قمری به بیماری سیفلیس مبتلا شد و رفته‌رفته بینایی خویش را از دست داد. جلال‌الدین میرزا پس از خانه‌نشینی نگارش تنها اثر تاریخ‌نگاری خود را آغازید. این کتاب که نامهٔ خسروان نام دارد، اثری سه‌جلدی در تاریخ عمومی ایران است که در فاصلهٔ میان سال‌های ۱۲۸۵ تا ۱۲۸۸ هجری قمری نگاشته شد. وی نامهٔ خسروان را به پارسی سره نگاشت.