ایرانیان و ترکان ماوراءالنهر از اسلام تا حمله مغول/ماوراءالنهر پیش از اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴:
منظور از «زبان‌های ایرانی شرقی» فارسی ایران کنونی نیست. امروزه فارسی تنها یکی از ده‌ها زبان و لهجه خانواده زبان‌های ایرانی، اما بزرگترین آنان و تنها زبان ایرانی است که از دوران باستان تا کنون در تحولی تاریخی دوام یافته است.
 
زبان‌های ایرانی به چندین گروه و زیرگروه تقسیم می‌شوند. زبان‌های تاریخی و کنونی «ایرانی شرقی» عبارتند از: در گروه ایرانی شرقی باستان: اسکیتی یا سکایی (بر اساس نام واژه‌ها)، در گروه ایرانی شرقی میانه: باختری و یا بلخی، سُغدی، خوارزمی، خُتنی و تُمشقی، سکایی میانه و سرمتی (برپایه نام واژه‌ها)، و در گروه ایرانی شرقی معاصر: پشتو (شامل شاخه‌های مختلف آن و وانِتسی) و پامیری (شامل یزغلامی و وَنجی، شُغنی-روشنی، اشکاشمی، وخی و یِدگه و همچنین مُنجی.).[۲]
 
اکثر مردم ماوراءالنهر نه مسلمان، بلکه پیرو آیین زرتشت و یا بودا بودند. بعضی‌ها هم مسیحی نسطوری، یهودی و یا پیرو آیین‌های مزدک و مانی بودند. ترک­های ماوراءالنهر اکثراً مانند هم قومان خود در دشت‌های اوراسیا (اروپا-آسیا)[۳] پیرو آیین شمن و یا شامان باوری (تِنگری/تانری باوری) بودند. بخش کوچک‌تری از آنان پیرو باورهای دیگری مانند آیین بودا و غیره شده بود.