ویکی‌کتاب:ویکی‌کتاب چیست؟: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
خط ۱:
{{سیاست|وک:چیست}}
هدف این صفحه این است که توضیح دهد ویکی‌کتاب چه چیزی هست و چه چیزی نیست؟ و چه فرقی با سایر پروژه‌های ویکی‌مدیا دارد.
==تاریخچه==
ویکی‌کتاب فارسی در تاریخ ۲۴ اوت ۲۰۰۴ کار خودش را رسما آغاز کرد. '''ویکی‌کتاب''' یک مجموعه از [[راهنما:واژه‌نامه|نوشتار]] [[w:نرم‌افزار آزاد|آزاد]] است که هر کسی حتی '''شما''' می‌توانید آن را ویرایش کنید. تمام مطالب موجود در ویکی‌کتاب تحت [[مجوز مستندات آزاد گنو]] انتشار میابد این بدین معناست است که استفاده هر آنچه در ویکی‌کتاب یافت می‌شود رایگان بوده و تمام کتاب‌های موجود نیز با رعایت این حقوق بر روی ویکی‌کتاب قرار گرفته‌اند. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید [[ویکی‌کتاب:حقوق نسخه برداری|حقوق نسخه برداری]] را مطالعه فرمایید. نام پیشین ویکی‌کتاب، ویکی‌نسک بوده است.
 
== تاریخچه ==
==ویکی کتاب چیست؟==
ویکی‌کتاب فارسی در تاریخ ۲۴۳ اوتشهریور ۲۰۰۴۱۳۸۳ کار خودش را رسمارسماً آغاز کرد. '''ویکی‌کتاب''' یک مجموعه از [[راهنما:واژه‌نامه|نوشتار]] [[w:نرم‌افزار آزاد|آزاد]] است که هر کسی حتی '''شما''' می‌توانید آن را ویرایش کنید. تمام مطالب موجود در ویکی‌کتاب تحت [[مجوز مستندات آزاد گنو]] انتشار میابد این بدین معناست است که استفاده هر آنچه در ویکی‌کتاب یافت می‌شود رایگان بوده و تمام کتاب‌های موجود نیز با رعایت این حقوق بر روی ویکی‌کتاب قرار گرفته‌اند. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید [[ویکی‌کتاب:حقوق نسخه برداری|حقوق نسخه برداری]] را مطالعه فرمایید. نام پیشین ویکی‌کتاب، ویکی‌نسک بوده است.
بطور خلاصه می‌توان گفت ویکی کتاب مجموعه‌‌ای از [[راهنما:واژه‌نامه#نوشتار|نوشتار]]ها به صورت [[fa:w:محتوای باز|محتوای باز]] است. از آنجایی که واژه‌ٔ '''نوشتار''' معانی گسترده‌ای دارد، این صفحه راهنما ساخته شده است تا نوشتارهای مورد تایید ویکی‌کتاب را مشخص کند. به عنوان مثال مجموعه آثار شکسپیر در رشتهٔ ادبیات می‌تواند یک کتاب آموزشی باشد اما نمی‌تواند در ویکی‌ کتاب جایی داشته باشد.
 
=== ویکی‌کتاب کاغذچیست؟ نیست===
===محتوای ویکی کتاب===
بطور خلاصه می‌توان گفت ویکی کتابویکی‌کتاب مجموعه‌‌ایمجموعه‌ای از [[راهنما:واژه‌نامه#نوشتار|نوشتار]]ها به صورت [[fa:w:محتوای باز|محتوای باز]] است. از آنجایی که واژه‌ٔواژهٔ '''نوشتار''' معانی گسترده‌ای دارد، این صفحه راهنما ساخته شده است تا نوشتارهای مورد تایید ویکی‌کتاب را مشخص کند. به عنوان مثال مجموعه آثار شکسپیر در رشتهٔ ادبیات می‌تواند یک کتاب آموزشی باشد اما نمی‌تواند در ویکی‌ کتابویکی‌کتاب جایی داشته باشد.
ویکی کتاب تارنمایی برای کتاب‌های درسی، متون تفسیری (نقد کتاب)، راهنماهای آموزشی و دستور عمل‌ها است. این موارد می‌توانند در یک کلاس درس، آموزشگاه معتبر، به شکل خودآموز یا بعنوان بخشی از آموزش‌های ویکی‌دانشگاه (در صورت وجود برای زبان مورد نظر) مورد استفاده قرار بگیرند.
 
=== محتوای ویکیویکی‌کتاب کتاب===
به عنوان یک قاعده کلی، ویکی‌ کتاب فقط کتاب‌های آموزشی را شامل می‌شود و بیشتر کتاب‌هایی که چه داستانی باشند و چه نباشند، در این پروژه جایی نخواهند داشت، مگر اینکه که محتوای آموزشی داشته باشند، هرچند در برخی موارد کتاب‌های داستانی می‌توانند به عنوان ابزار آموزشی مورد استفاده قرار بگیرند و در غیر این صورت مطابق با [[ویکی‌کتاب:سیاست_حذف|سیاست حذف]] '''باید''' از پروژه حذف شوند.
ویکی کتابویکی‌کتاب تارنمایی برای کتاب‌های درسی، متون تفسیری (نقد کتاب)، راهنماهای آموزشی و دستور عمل‌ها است. این موارد می‌توانند در یک کلاس درس، آموزشگاه معتبر، به شکل خودآموز یا بعنوان بخشی از آموزش‌های ویکی‌دانشگاه (در صورت وجود برای زبان مورد نظر) مورد استفاده قرار بگیرند.
 
به عنوان یک قاعده کلی، ویکی‌ کتابویکی‌کتاب فقط کتاب‌های آموزشی را شامل می‌شود و بیشتر کتاب‌هایی که چه داستانی باشند و چه نباشند، در این پروژه جایی نخواهند داشت، مگر اینکه که محتوای آموزشی داشته باشند، هرچند در برخی موارد کتاب‌های داستانی می‌توانند به عنوان ابزار آموزشی مورد استفاده قرار بگیرند و در غیر این صورت مطابق با [[ویکی‌کتاب:سیاست_حذف|سیاست حذف]] '''باید''' از پروژه حذف شوند.
==ویکی‌کتاب شامل متون تفسیری است==
 
== ویکی‌کتاب شامل متون تفسیری است ==
{{اصلی|[[ویکی‌کتاب:تفسیر متون]]}}
 
اگرچه ما اجازه کپی کردن یکجای آثار مشمول حقوق نسخه برداری را به ویکی‌کتاب نداریم، اما اجازه [[ویکی‌کتاب:تفسیر متون|تفسیر متون]] را که در حوزه متون اصلی هستند داریم و از آن‌ها به عنوان یک راهنما برای مطالعه یا بررسی کردن یک کتاب استفاده می‌کنیم. دقت داشته باشید برای اینکه مجاز باشید بر یک کتاب مرجع تفسیر بنویسید حتماحتماً بایستی آن کتاب، با [[ویکی‌کتاب:حقوق نسخه برداری|مجوز پروژه]] سازگار باشد.
 
== ویکی‌کتاب چه چیزهایی نیست؟ ==
=== ویکی‌کتاب واژه‌نامه نیست ===
اگرچه [[w:لغت‌نامه|لغتنامه]] یک کتاب است، اما یک لغت‌نامه تخصصی و چند منظوره در یک پروژه دیگر می‌تواند مفیدتر باشد، از این رو ویکی‌کتاب لغتنامه نیست و می‌توانید از پروژه برادر به نام [[wikt:صفحه‌یصفحهٔ اصلی|ویکی‌واژه]] به این منظور استفاده کنید. همچنین کتاب‌هایی که فقط شامل معنی لغت، لغات مترادف یا اصطلاحات عامیانه باشند می‌توانند از ویکی‌کتاب حذف شوند.
 
'''استثنا''': ویکی‌کتاب به پروژه‌ها اجازه می‌دهد بنابر نیازهایشان از امکاناتی مانند لغتنامه استفاده کنند. مثلامثلاً در پروژه‌های آموزش زبان، گاهی برحسب نیاز باید لغتنامه ایجاد شود و یا در پروژه‌های آموزش ریاضی، برای توضیح اصطلاحات تخصصی نیاز به لغتنامه است.
===ویکی‌کتاب واژه‌نامه نیست===
 
اگرچه [[w:لغت‌نامه|لغتنامه]] یک کتاب است، اما یک لغت‌نامه تخصصی و چند منظوره در یک پروژه دیگر می‌تواند مفیدتر باشد، از این رو ویکی‌کتاب لغتنامه نیست و می‌توانید از پروژه برادر به نام [[wikt:صفحه‌ی اصلی|ویکی‌واژه]] به این منظور استفاده کنید. همچنین کتاب‌هایی که فقط شامل معنی لغت، لغات مترادف یا اصطلاحات عامیانه باشند می‌توانند از ویکی‌کتاب حذف شوند.
 
'''استثنا''': ویکی‌کتاب به پروژه‌ها اجازه می‌دهد بنابر نیازهایشان از امکاناتی مانند لغتنامه استفاده کنند. مثلا در پروژه‌های آموزش زبان، گاهی برحسب نیاز باید لغتنامه ایجاد شود و یا در پروژه‌های آموزش ریاضی، برای توضیح اصطلاحات تخصصی نیاز به لغتنامه است.
 
===ویکی‌کتاب فضای میزبانی رایگان نیست===
 
=== ویکی‌کتاب فضای میزبانی رایگان نیست ===
'''صفحات ویکی‌کتاب صفحات خانگی شخصی نیستند.''' [[ویکی‌کتاب:ویکی‌کتاب‌نویسان|کتاب‌نویسان]] دارای صفحات کاربری هستند و استفاده از صفحات ویکی‌کتاب برای درج مطالب شخصی (مثل وبلاگ) اشتباه است. اگر قصد دارید یک صفحه بی ارتباط به کتاب (مثلا رزومه شخصی) ایجاد کنید، بدین منظور می‌توانید از فضاهای رایگان اینترنتی یا سرویس دهندگان [[w:وبلاگ|وبلاگ]] استفاده کنید.
 
=== ویکی‌کتاب دانشنامه نیست ===
ویکی‌کتاب جایی برای نوشتارها و دیگر مسائل مهم آموزشی می‌باشد، بنابر این دانشنامه نیست، پس:
 
۱- '''پروژه ویکی‌کتاب به قالب مقالات دانشنامه‌ای تعلق ندارد'''، بدین منظور می‌توانید از پروژه برادر ویکی‌کتاب، یعنی [[w:ویکی‌پدیا|ویکی‌پدیا]] بازدید/استفاده کنید.
 
۲- '''ویکی‌کتاب به گستردگی یک دایره المعارفدائرةالمعارف که بر روی یک موضوع مشخص متمرکز شده است نیست.'''
 
===ویکی‌کتاب سرویس خبری نیست===
 
=== ویکی‌کتاب سرویس خبری نیست ===
ویکی‌کتاب جایی برای منتشر کردن مقالات خبری نیست. بدین منظور از پروژهٔ برادر با نام [[n:|ویکی‌خبر]] استفاده می‌شود.
 
=== ویکی‌کتاب جایی برای منتشر کردن کارهای اصیل نیست ===
 
ویکی‌کتاب میزبان ''' منابع آموزشی''' است، اما:
 
سطر ۴۹ ⟵ ۴۴:
۲- '''محلی برای انتشار تحقیقات دست اول در هیچ‌رشته‌ای نیست.'''
 
=== ویکی‌کتاب آینه‌ای برای متن کتاب‌ها نیست ===
=== ویکی‌کتاب تابلوی تبلیغات نیست ===
 
=== ویکی‌کتاب تابلوی تبلیغاتکاغذ نیست ===
[http://meta.wikimedia.org/wiki/Wiki_is_not_paper|ویکی‌کتاب کاغذ نیست]. بدین معنی که ویکی‌کتاب محدودیتی در اندازه صفحاتش ندارد و می‌تواند شامل پیوندها و چیزهای دیگر باشد. این بدین معناست که طول و سبک صفحات و نوشتن به شکل صفحه‌ای نمی‌تواند در خور اینجا باشد.
 
===ویکی‌کتاب کاغذ نیست===
 
[http://meta.wikimedia.org/wiki/Wiki_is_not_paper|ویکی‌کتاب کاغذ نیست]. بدین معنی که ویکی‌کتاب محدودیتی در اندازه صفحاتش ندارد و می‌تواند شامل پیوندها و چیزهای دیگر باشد. این بدین معناست که طول و سبک صفحات و نوشتن به شکل صفحه‌ای نمی‌تواند در خور اینجا باشد.
 
===ویکی‌کتاب راهنمایی برای بازی‌های تصویری نیست===
 
=== ویکی‌کتاب راهنمایی برای بازی‌های تصویری نیست ===
ویکی‌کتاب محلی برای راهنماها و طریقه گذرندان مراحل بازی‌ها نیست، در حقیقت این قبیل راهنماها به محتوای آموزشی ویکی‌کتاب تعلق ندارد، هرچند کتاب‌های دیگر درباره بازی‌های تصویری مثل یک تحقیق پژوهشگر از بازی یا راهنما و آموزش ساخت محیط‌های گرافیکی یک بازی در اینجا جای می‌گیرد. [http://strategywiki.org/wiki/Main_Page ویکی‌استراتیژی] مکان بهتری برای نوشتن راهنما خط مشی یک بازی است.
 
== اطلاعات بیشتر ==
* [[ویکی‌کتاب:ویکی‌کودک چیست؟|ویکی‌کودک چیست؟]] -متنی دربارهٔ سیاست‌های مربوط به نوشتن در [[ویکی‌کودک|ویکی کودک]] به عنوان بخشی از ویکی‌کتاب
* [[راهنما:کار_مدرسه|ویکی‌مدرسه چیست؟]] -متنی دربارهٔ سیاست‌های مربوط به نوشتن در [[ویکی‌مدرسه|ویکی مدرسه]] به عنوان بخشی از ویکی‌کتاب
* [[ویکی‌کتاب:همکاری با ویکی‌داده|همکاری با ویکی‌داده]] - متنی درباره نحوه وارد کردن میان‌ویکی و اطلاعات در ویکی‌داده
 
== سیاست‌های رسمی مشابه در دیگر پروژه‌های برادر ==
* [[W:ویکی‌پدیا:ویکی‌پدیا چه چیزی نیست|ویکی‌پدیا:ویکی‌پدیا چه چیزی نیست]]