ویکی‌کتاب:فارسی افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

 

اینکه کاربران افغان در ویکی‌پدیای فارسی فعالیت کمی دارند علت‌های زیادی دارد. یکیش همان دری و فارسی است. دلایل دیگری هم هست البته. در افغانستان ملی‌گرایی پشتون مانع از کاربرد نام درست برای فارسی آن‌جا شده و می‌شود. کار به جایی رسیده‌است که یکی خبرنگار را به دلیل کاربرد واژهٔ «دانشگاه» در مقابل «پوهنتون» (که پشتوست) از کار برکنار می‌کنند.

بعضی از وام‌واژه‌های فارسی افغان مثل «منرال»، «مارکیت»، «پروگرام»، «تکنالوژی»، «پولیس»، «تخنیکی»، «منجمنت»، «بایسیکل»، «انستیتوت»، «فاکولته»، «دوکتور»، «داکتر»، «انجنیر»، «پالیسی»، «سکتور»، «ترانسپورت» از زبان انگلیسی گرفته شده‌اند و ایرانی‌ها به دلیل ناآشنایی با زبان انگلیسی ممکن است نتوانند معنای این واژه‌ها را متوجه شوند.

 

وام‌واژه‌های پشتو مثل «پوهنتون» و «ولسوالی» مناسب نیستند و می‌توانید آن‌ها را به «دانشگاه» و «شهرستان» تغییر دهید.

==واژگان اصیل فارسی افغانستان==

واژه‌های زیر واژه‌هایی اصیل و نهادینه شده در فارسی افغانستان هستند: «لیسانس موتور دوانی» = گواهی نامه رانندگی، «چای پرتاب کردن» = چای ریختن یا «چای انداختن»، «موتر» = خودرو یا «ماشین»، «جان تان جور است» = حال شما خوبه، «کچالو» = سیب زمینی، «کلکین» = پنجره، «بادمجون رومی» = گوجه فرنگی، «مونده» = خسته یا «خفه شدن» = ساکت شدن. دری در واقع موزه دست نخورده و خاک گرفته زبان پارسی است. ما در دری می‌توانیم بشنویم که نیاکان ما چه گویشی داشته‌اند. چنین شانسی را کمتر زبانی در دنیا دارد! شاید بهتر باشد برای دری سایتی بنا کنند و فقط تفاوت‌ها را در آن بیاورند. یا که دری در ویکی‌پدیای فارسی مثلاً با رنگ یا علامت بخصوصی مشخص شود. چه بخواهیم، چه نه، دری پرونده و موزه تاریخ زبان ما است و شاید یعقوب لیث و ابومسلم خراسانی به آن زبان تسلط داشته‌اند.