راهنمای آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان/درس ده: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸:
* لازم و متعدی
 
در دو جملهٔ «مبین آمد.» «مبین آن خانه را خرید.» «مبین» فاعل است. در جملهٔ اول «آمدن» و در جملهٔ دوم خریدن از او سر زده است. در جملهٔ اول مفعولی نیست و معنی جمله بی مفعول کامل است. در جملهٔ دوم مفعولی وجود دارد و بی آن معنی جمله کامل نیست. در جملهٔ دوم مفعولی وجود دارد و بی آن، معنی جمله کامل نیست. اگر مفعول یعنی آن خانه و نشانهٔ آن «را» را از جمله حذف کنیم، جمله معنی کامل خود را از دست می‌دهد: «مبین خرید» شنونده می‌پرسد مبین چه چیز را خرید. فعلی که بی مفعول معنی جمله را تماتمامتمام کند یا به سخن دیگر به مفعول نیازی نداشته باشد، فعل لازم یا ناگذر نامیده می‌شود. مانند آمد در جملهٔ بالا و مانند رفتن.
 
فعلی که بی مفعول معنی خود را تمام نمی‌کند یا به سخن دیگر فعلی که به مفعول نیاز دارد تا معنی خود را تمام کند و از فاعل به مفعول برسد یا گذر کند، فعل متعدی یا گذرا نامیده می‌شود. مانند قَرض گِرِفتَن، دادَن<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی = انوری|نام=حسن|کتاب= دستور زبان فارسی ۲ ویرایش دوم|سال=۱۳۸۵|ناشر= انتشارات فاطمی |صفحه= 63|شابک=964-318-293-2|زبان=}}</ref>