آموزش زبان گیلکی/مقدمه

زبان گیلکی

مقدمه

الفبا

آموزش زبان گیلکی

زبان گیلکی از گروه زبانهای ایرانی شاخه شمال غربی است که زبان مادری بخشی از مردم استان گیلان و جوامع کوچکتری در استانهای مجاور، از جمله استانهای مازندران، زنجان، قزوین و نیز استان تهران است. گیلکی در محدوده استان گیلان از شرق با گویشوران زبان مازندرانی و از غرب با گویشوران زبان تالشی و از جنوب با گویشوران تاتی همجوار است و در درون محدوده خود دارای گونه‌هایی است.

گویش‌ها

مردم گیلک زبان با گویش‌های مختلف سخن می‌گویند که ریشه در زبان‌های ایران باستان دارد. در بین گویش‌های مختلف زبان گیلکی از نظر فونتیک (بیان صوت و آوا) و صرف افعال اختلاف جزئی دیده می‌شود که ناشی از تحول تدریجی و ویژگی فرهنگی اقلیمی هر منطقه‌است. گویش‌های زبان گیلکی را می‌توان چند بخش کرد:

1. گویش بیه‌پسی (گویش جلگه نشینان باختر سفیدرود): در رشت، لشت نشا، خشکبیجار، صومعه سرا، خمام، بندرانزلی، فومن و شفت به آن سخن می‌گویند.
2. گویش بیه‌پیشی (گویش جلگه نشینان خاور سفیدرود): در منطقه‌ای محدود از شمال به دریای کاسپین، از جنوب به بلندی‌های سیاهکل، از غرب به آستانه و حسن‌کیاده تا مرزهای کوچصفهان و از شرق به رامسر و تنکابن که به تدریج به زبان مازندرانی می‌آمیزد.
3. گالشی: گونهٔ دیگری از گونه‌های گیلکی است که مردم نواحی کوهستانی گیلان به آن سخن می‌گویند.