آموزش شناخت قالب دوبیتی
صفحه ۴ ►◄ آموزش شناخت قالب‌های شعر فارسی ►◄ صفحه ۱
دوبیتی از قالب‌های ریشه‌دار شعر پارسی است. دوبیتی شعری یازده هجایی مرکب از چهار مصرع است که همه بر یک قافیه (جز مصرع سوم که آوردن قافیه در آن اختیاری است) می‌باشند. دو بیتی وزن تکامل یافته و عروضی شده نوعی از ترانه‌های دوازده هجایی قدیم ایران است. نامدارترین وزن دوبیتی بحر هزج مسدّس مقصور (مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل) و مشهورترین شاعر بر وزن نام برده، باباطاهر است. باباطاهر عریان و فایز دشتی بزرگترین دوبیتی سرایان ایرانند.
تاریخچه وتفاوت
ویرایشدوبیتی در قدیم به فهلویات تعبیر می‌شده است؛ که از این میان می‌توان به فهلوی نامدار شیخ صفی الدین اردبیلی که به اردبیلی در سده هفتم و سده هشتم سروده شده، اشاره نمود. این نوع شعر در دوره ساسانیان نیز معمول بوده و آن را ترانک می‌نامیدند. دوبیتی و رباعی در وزن تفاوت دارند. رباعی در وزن «لاحول ولا قوة الا بالله» با افاعیل (مفعول مفاعیلُ مفاعیلُ فَعَل) و افاعیل دیگر از این وزن است. نویسنده قابوس نامه دوبیتی را مرکب از دو بیت می‌داند که به وزن رباعی نباشد.
منابع
ویرایشویکیپدیای فارسی