آموزش طراحی قلم با فونت فورج/متریک‌ها

نمای نخست متریک‌ها گره‌ها
آموزش طراحی قلم با فونت فورج


در تصویر زیر پنج خط اصلی را مشاهده می‌کنید که در هر فونتی دو خط افقی بالا Ascender یا فراز و پایین Descender یا فرود نسبت به خط پایه یا Baseline بیانگر اندازه اصلی ارتفاع کل فونت یا گلیف‌ها با نام Em Size می‌باشد. در واقع این اندازه مربع یا Em Square است اما خب برای دانستن اصل ماجرا به کتب یا مقالات تخصصی آن مراجعه نمایید. این اندازه به واحد تعریف می‌شود که در زمان نمایش بسته به نوع و اندازه واحد مورد استفاده، تبدیل می‌شود. فرض کنید این اندازه ۱۰۰۰ واحد باشد و اندازه ارتفاع گلیف دال شما نیز ۶۰۰ واحد. حال اگر بخواهید قلم را در اندازه ۱۰ پیکسل نمایش دهید ارتفاع گلیف الف ۶ پیکسل خواهد بود. در قلم‌های truetype یا همین قلم وزیر این اندازه بر اساس توانی از دو در نظر گرفته می‌شود. در فونت وزیر اندازه Em دقیقاً ۲۰۴۸ واحد و ارتفاع دال نیز حدوداً ۹۰۰ و الف ۱۴۰۰ واحد می‌باشد.

متریک

نکته: در فونت وزیر ارتفاع هر کدام از گلیف‌ها صرفاً بر اساس آنچه که به چشم خوانا و راحت آمد انتخاب شده‌اند و فرمول خاصی ندارد! :D

خط وسط یا پایه یا همان Baseline همانطور که از نامش پیداست خط پایه تمام گلیف‌هاست که هر کدام از گلیف‌ها به تناسب شکلشان در بالا یا پایین یا هر دو طرف قرار می‌گیرند.

تعیین اندازه Em Size در منوی Element->Font Info در برگه General صورت می‌گیرد. Em Size جمع Ascender و Descender می‌باشد.

منوی اطلاعات فونت
اطلاعات کلی فونت

قاعدتاً اگر ارتفاع گلیف‌های شما از خط فراز یا فرود تجاوز کند آن قسمت نباید نمایش یابد. اما در برخی قلم‌ها می‌بینید گلیف‌ها از این محدوده خارج شده‌اند و بدون مشکل رندر می‌شوند. دلیلش تعیین پارامترهای دیگری در فونت تحت برگه OS/2->Metrics برای نحوه نمایش است که بالاتر از مقدار Em Size تعریف می‌گردند. خارج از این محدوده چیزی نمایش نمی‌یابد.

اطلاعات متریک فونت

دو خط عمودی نیز طول گلیف را مشخص می‌کنند. خط سمت راست، هم از طریق موشی و هم منوی Metrics->Set Width یا Metrics->RBearing قابل تغییر است. خط چپ نیز هم از طریق موشی هم از منوی Metrics->LBearing. توجه داشته باشید در صورت تغییر با موشی گلیف‌های وابسته به این گلیف که در ادامه توضیح خواهیم داد نیز تغییر می‌کنند. بهترین حالت انتخاب با موشی و چپ و راست نمودن با کلیدهای جهت دار > و < کیبورد است تا از تغییرات ناخواسته جلوگیری شود.

همیشه منوی View->Show->Side Bearings را فعال نگه دارید تا فاصله گلیف از چپ و راست نمایش یابد.

کناره‌ها

رعایت این فاصله در همه گلیف‌ها باعث خوانایی و نظم در نوشته‌ها می‌شود. انتخاب اندازه مناسب به شاخص‌های گوناگونی بستگی دارد که در فونت وزیر سعی گردیده نزدیک به ۹۰ واحد بماند. اگر شکل شما از این دو خط تجاوز کند در صورتی که فضای کافی برای نمایش آن وجود داشته باشد بدون مشکل نمایش می‌یابد. توصیه می‌شود چنین نشود مگر در یک حالت خاص رایج که توضیح آن در بخش پرسش و پاسخ در انتهای مطلب آمده است.

خطوط دیگری نیز می‌تواند در صفحه وجود داشته باشد که با کلیک موشی در خط کش افقی یا عمودی کنار صفحه و کشیدن در داخل صفحه می‌توانید به هر تعداد که خواستید خطوط راهنما یا کمکی یا همان Guide line بسازید. برای حذف این خطوط در قسمت پایین جعبه ابزار سمت چپ صفحه بر روی خود کلمه Guide کلیک کنید سپس با انتخاب هر کدام از خطوط می‌توانید آن را حذف کنید؛ و برای بازگشتن به حالت عادی کلمه Fore را کلیک کنید.

خطوط کمکی

نکته: گلیف هایتان را طوری بسازید که تا حد امکان فضای ما بین خط فراز و خط پایه را پر کند. اینگونه با گلیف‌ها و فونت‌های لاتین نیز هماهنگ خواهد بود. برای مثال ارتفاع الف را مساوی یا نزدیک به خط فراز در نظر بگیرید تا در ادامه طراحی سایر گلیف‌ها بتوان به اندازه ارتفاع الف استناد کرد.

دو ستاره موجود در تصویر نامشان Anchor است و مکان قرار گیری اعراب هستند. در فونت وزیر anchor-10 برای نمایش اعراب بالا مثل فتحه و ضمه و تنوین و ... و anchor-7 نیز جهت اعراب پایین مانند کسره. می‌توانید در جای دلخواه قرار دهید.

اکنون به مقوله جذاب ابزارهای طراحی می‌پردازیم. بسیار ساده است. سر و کار ما در هنگام طراحی تنها با گره‌ها می‌باشد. در واقع این گره‌های متصل به هم می‌باشند که شکل ما را می‌سازند.