خودآموز اوبونتو/مدیریت برنامه‌های اضافی
| مدیریت نرم‌افزار در اوبونتو | مدیریت برنامه‌های اضافی | مدیر بسته سیناپتیک |
| خودآموز اوبونتو |
همانطور که گفته شد، برای نصب نرم‌افزارها ساده‌ترین راه استفاده از برنامه Ubuntu software center است؛ اما در صورتی که نرم‌افزار مورد نظر شما در میان لیست نرم‌افزار های موجود در مخازن پیش‌فرض اوبونتو قرار ندارد، می‌توانید یکی از راه‌های زیر را برای نصب نرم‌افزار مورد نظرتان انتخاب کنید:
- ۱- اضافه کردن مخزن حاوی بسته های نرم‌افزار مورد نظر: برخی نرم‌افزار ها توسط گروه‌های third-party عرضه می‌شود و در مخازنی قرار می‌گیرد که به طور پیش‌فرض در لیست مخازن اوبونتو قرار ندارد. شما می‌توانید با پیدا کردن آدرس این مخازن در شبکه اینترنت، مخزن مورد نظر را به لیست مخازن خود اضافه کنید. مزیت این روش آن است که می‌توانید نرم‌افزار های مخزن جدید را همانند نرم‌افزار های دیگرتان از برنامه Ubuntu software center نصب کنید، پاک کنید، و حتی به راحتی آپدیت کنید. اما مراقب باشید که مخزن اضافه شده کاملاً مورد اعتماد باشد!
- ۲- پیدا کردن بسته نرم‌افزار و نصب دستی: بعضی از نرم‌افزار ها به صورت بسته های deb که مخصوص لینوکس های دبیان-پایه مانند اوبونتو است ارائه می شود. می‌توانید بسته های مورد نظر را از سایت‌هایی مانند sourceforge.net دانلود کنید. پس از دانلود بسته نرم‌افزار آن را باز کنید تا به طور خودکار برنامه Ubuntu software center اجرا شود و اطلاعاتی از بسته نمایش دهد. حال می‌توانید گزینه نصب را انتخاب کنید تا برنامه روی سیستم شما نصب شود. این روش بسیار ساده به نظر می‌رسد اما مشکل اصلی آن، این است که معمولاً بسته برنامه‌ها برای نصب نیازمند برخی بسته های دیگر می‌باشند که باید قبلاً نصب شده باشد. در نتیجه بسیاری اوقات با انتخاب گزینه نصب، بسته های دیگری هم دانلود، و به همراه بسته شما نصب می شوند. اگر خوش شانس باشید بسته های مورد نیاز در مخازن اوبونتو قرار داشته و به راحتی دانلود می شود. اما اگر بسته مورد نیازی در لیست بسته های موجود در مخازن اوبونتو قرار نداشت، شما مجبورید بسته مورد نیاز بسته اصلی را هم به صورت دستی از اینترنت دانلود و نصب کنید.
- ۳- نصب از روی سورس برنامه:....
مخازن
ویرایشبستههای نصب برنامه‌ها در اوبونتو بسته‌های deb. هستند. این بسته‌ها یا به تنهایی نصب می‌شوند یا پیش نیازهایی دارند که باید پیش از آن‌ها نصب شوند.برای برنامه‌های سبک نصب دستی چندان دشوار نیست.اما اگر بخواهید یک برنامه بزرگ و سنگین را نصب کنید که تعدادی بسته داشته باشد که هر کدام پیش نیاز دارند کار مشکل‌تر می‌شود. در این شرایط از ابزاری مانند Synaptic استفاده می‌کنیم. برنامه‌هایی مانند Synaptic به صورت خودکار فایل‌های مورد نیاز را به ترتیب نصب می‌کنند.
اما مخزن‌های نرم افزاری سرورهایی که هستند که فایل نصب برنامه‌ها با ترتیبی خاص و استاندارد در آن‌ها ذخیره شده‌است. هر مخزن آدرسی دارد که شما با افزودن آن به Synaptic می‌توانید از برنامه‌های آن استفاده کنید. فایل‌های سرور طوری مرتب شده‌اند که با Synaptic سازگار هستند و نام برنامه‌های آن‌ها پس از Reload به فهرست برنامه‌های سیناپتیک افزوده می‌شود.
مخازن اوبونتو به چهار دسته تقسیم می‌شوند:
Main : نرم افزارهای رسمی و دارای پشتیبانی
Restricted : نرم افزارهایی که کاملا آزاد نیستند اما پشتیبانی می‌شوند
Universe : نرم افزارهایی که کاربران آن‌ها را می‌نویسند٬ اما دارای پشتیبانی رسمی نیستند
Multiverse : نرم افزارهای غیر آزاد
اما چگونه این آدرس‌ها را به مخازن اوبونتو اضافه کنیم؟ برای این کار باید فایل sources.list را ویرایش کنیم.
قبل از ایجاد تغییرات از این فایل پشتیبان بگیرید:
sudo cp /etc/apt/sources.list /etc/apt/sources.list.backup
همان طور که پیداست این دستور فایل یک کپی از فایل sources.list با نام sources.list.backup ایجاد می‌کند.
برای استفاده از محیط گرافیکی Software Source را از منوی System>Administarion باز کنید:
در بخش Third-Party Software می‌توانید Repositoryهای موجود را ببینید و آن‌ها را فعال یا غیر فعال کنید.برای افزودن یک سرور اینترنتی Add را انتخاب کنید و برای افزودن سی دی Add CD-ROM را انتخاب کنید. سی دی به صورت خودکار شناسایی می‌شود.
راه دیگر دسترسی به Software Sources منوی Settings در Synaptic است:
اما امکان ویرایش مستقیم فایل sources.list وجود دارد. می توانید به آدرس /etc/apt/ بروید و این فایل را با مجوز ریشه باز کنید یا از این دستور استفاده کنید:
sudo gedit /etc/apt/sources.list
سپس آدرس مخزن را به انتهای فایل اضافه کنید و آن را ذخیره کنید.
پس از افزودن مخزن در هر دو روش باید با استفاده از Synaptic یا ترمینال فهرست برنامه‌ها را به روز کنید.در Synaptic ٬ Reload را انتخاب کنید:
اما بعضی از مخازن کدی به نام Authentication key دارند که یک کپی از آن را شما دریافت می‌کنید و نسخه دیگر از آن روی یک سرور عمومی قرار دارد.با یکسان بودن این دو کد ما می‌توانید از مخزن استفاده کنید.افزودن این کدها به دو روش انجام می‌گیرد.شما یا یک فایل دارید یا یک کد مثل 80DF6D58.اگر یک فایل با پسوند key یا gpg یا … داشته باشید باید از این دستورات استفاده کنید:
اگر مسیر اینترنتی فایل را دارید:
wget FILE URL –quiet -O - | sudo apt-key add -
به جای FILE URL آدرس را قرار دهید.
و اگر فایل را روی کامپیوتر دارید:
sudo apt-key add FILE
و اگر یک کد دارید از این دستورات:
gpg --keyserver [name of keyserver] –recv-keys [KEY]
name of keyserver نام سروری است که کد روی آن قرار دارد و KEY هم کد مورد نظر است.
سپس از این دستور استفاده کنید:
gpg --export --armor KEY | sudo apt-key add -