سمشناسی بالینی برای محصولات تجاری/شستشوی معده
| کمکهای اولیه برای مسمومیت غذایی | شستشوی معده | ' |
| سمشناسی بالینی برای محصولات تجاری |
شست و شوی معده (gastric lavage) [۱]
اهداف
ویرایش1- کنترل خونریزی معده و روده
2- خارج کردن ترشحات تحریک کننده و جلوگیری از تهوع و استفراغ
3- پی بردن به محل خونریزی و سرعت خونریزی
4- خارج کردن لخته های خون از داخل معده
وسایل موردنیاز
ویرایش- لوله معده شماره ۲۶-۳۲
- قیف به جای ماندنی
- دستکش
- عینک محافظ چشم- ماسک
- سرنگ ۶۰ سی سی متصل به سرکاتتر
- ژل نرم کننده
- سینی شست و شو- گوشی پزشکی
- چسب- محلول شست و شو بر اساس انتخاب پزشک
- گذاشتن وسیله در دهان بیمار تا لوله را گاز نگیرد
- وسیله ساکشن
نحوه شستشوی معده
ویرایش۱- روش کار را برای بیمار توضیح دهید
۲- محل جایگیری لوله را کنترل کنید
۳- از بازبودن لوله مطمئن شوید
۴- دست‌ها را شسته و دستکش بپوشید
۵- لوله را کلامپ کرده و از کیسه درناژ جدا کنید
۶- سرنگگ شستشو را به انتهای لوله وصل کنید
۷- ۳۰ میلی لیتر نرمال سالین را توسط سرنگ بداخل لوله بفرستید
۸- درصورت وجود مقاومت لوله را از نظر خمیدگی کنترل کنید و بیمار را به پهلوی چپ بخوابانید
۹- در صورتیکه مقاومت هنوز ادامه داشت به پزشک اطلاع دهید
۱۰-پس از تزریق نرمال سالین، بلافاصله آنرا آسپیره کرده و به سرنگ برگردانید
۱۱-مقدار مایع برگشتی را را اندازه‌گیری کنید
۱۲-درصورتیکه مایع برنگشت شستشو را مجدداً تکرار کنید
۱۳-لوله را مجدداً به کیسه درناژ یا ساکشن وصل کنید
۱۴-زمان، تاریخ، نوع و مقدار محلول مورد استفاده و حجم مایع برگشتی را ثبت کنید
مهمترین عوارض شستشوی معده و مراقبت های پرستاری از آن
ویرایشپارگی مری
ویرایشپارگی مری عارضه ای کشنده ولی نادر است و نزد بیمار اینکه هنگام کار زیاد تقلا می کنند بیشتر اتفاق می افتد لذا باید قبل از اقدام به لوله گذاری از آرام بخش استفاده شود. پس از پارگی مری بیمار از درد قفسه سینه شکایت نموده و به سرعت علائم شوک (تعریق، رنگ پریدگی، افزایش تعداد ضربان قلب، کاهش فشار خون) در وی ظاهر شود. در رادیوگرافی قفسه سینه آمفیزم مدیاستن مشخص بوده و در گردن هنگام معاینه آمفیزم زیر جلدی لمس می شود در صورت بروز این حادثه تغذیه بیمار از راه دهان ممنوع بوده و فقط برای مشخص کردن محل پارگی، بلع باریم هنگام رادیوگرافی جایز میباشد.
اقدامات پرستاری
ویرایشبا رعایت نکات زیر می توان از بروز این عارضه جلوگیری کرد.
۱-از شستشوی بی مورد معده خودداری شود.
۲- حتی الامکان از سوندهایی با انتهای گرد استفاده گردد و سوندها قابل انعطاف و به اندازه کافی سفت باشد تا به راحتی از مری عبورکند.
۳- لوله چرب شود.
۴- از وارد کردن فشار هنگام گذاشتن لوله به مری خودداری شود.
استنشاق محتویات معده
ویرایشاین عارضه نزد بیماران بیهوش بیشتر رایج می باشد در این حالت بدللایل مختلف مواد غذایی وارد مجاری تنفسی شده و عوارض و واکنشهای متعددی را به دنبال دارد.
واکنش ریه نسبت به موارد استنشاقی
ویرایشاین واکنش به چند فاکتور بستگی دارد:
1- حجم مواد استنشاقی
2- مقدار مواد غذایی
3- pH محلول و وجود
تجربه نشان می دهد در صورتیکه pHمحلول تخلیه شده کمتر از ۵/۲ باشد عوارض مرگ و میر بیشتر خواهد بود. مایع اسیدی، ریه را آسیب می رساند و به سرعت ریه متورم شده و خونریزی می کند و مناطق آتلکتازی به علت کاهش فعالیت سورفکتان ایجاد می شود. کار تنفسی زیاد شده و اسپاسم برونش ایجاد می شود.
اندازه گیری گازهای خون شریانی اسیدوز توام تنفسی و متابولیک و هیپوکسمی نشان میدهد استنشاق تکه های بزرگ غذا گاهی به سرعت منجر به مرگ بیمار می‌شود زیرا سبب انسداد حنجره یا تراشه می گردد، در حالیکه تکه های کوچکتر موجب کلاپس یک لوب یا یک سگمان می شود. نقش تکه های کوچک غذا در ایجاد آسیب ریه مشخص نیست حتی در pHغیراسیدی منجر به پنومونی و خونریزی ریوی می شود.
رفع انسداد برنش یا حنجره یکی از فوریت های پزشکی است و ممکن است انجام برونکوسکوپی یا لارنگوسکویی ضرورت داشته باشد. شستشوی برونش هرگز مفید نیست در موارد خفیف تر گذاشتن لوله تراشه منجر به تحریک سرفه و رفع انسداد می شود. خارج کردن قطعات مواد غذایی از آزردگی ریه توسط این مواد و مواد اسیدی معده کاهش نمی دهد و فیزیوتراپی لازم است هیپوکسی را با افزایش غلظت اکسیژن هوای تنفسی می توان اصلاح کرد ولی اگر شدید و همراه هیپوکاپنه باشد باید تنفس مصنوعی با یا بدون فشار مثبت دو انتهای بازدم تجویز گردد. بهتر است با متخصص بیهوشی مشورت شود .
تجویز کورتیکو استروئید برای کاهش میزان آسیب در موارد استنشاق مفید است ولی دلیل قانع کننده ای جهت تأثیر آن وجود ندارد. برای رفع اسپاسم برونش از داروهای متمع کننده برونش و برای جبران کاهش حجم داخل عروقی از مایعات وریدی باید استفاده کرد .
تا زمانیکه عفونت واضحی وجود نداشته و نوع میکروب مشخص نباشد باید از تجویز آنتی بیوتیک خودداری نمود.
اقدامات پرستاری
ویرایشبا رعایت نکات زیر می‌توان از وقوع آن پیشگیری کرد.
۱- بیمار را نیمه نشسته در حالی که سر کمی به جلو خم شده باشد قرار دارد به هیچ وجه به بیمار بی هوش اجازه خوابیدن ندهید.
۲- از دادن شربت اپیکا به بیماری که احتمال دارد به سرعت بی هوش شود خودداری کنید.
۳- اگر رفلکس سرفه ضعیف شده باشد قبل از شستشوی معده با گذاردن لوله تراشه راه هوایی را حفظ کنید.
۴- قبل از شستشوی معده دستگاه مکنده را آماده کنید.
۵- قبل از در آوردن لوله معده آن را با تاکردن مسدود کنید.
منابع
ویرایش- ↑ بانک جامع مقالات پرستاری ایران
برگرفته از کتاب تشخیص، مراقبت و مهارت‌های پرستاری در بیماری‌های داخلی و جراحی، صفحه ۵۷۷-۵۷۰
تالیف ملاحت نیکروان منفرد
تنظیم جواد فهیمی