فرهنگ نجوم/اخترفیزیک/نمودار HR

تحول ستاره ها نمودار HR ذرات کیهانی
فرهنگ نجوم


در اوایل قرن بیستم، اِنجار هرتسپرانگ در دانمارک و هنری راسل در دانشگاه پرینستون آمریکا ، نموداری از درخشندگی ستارگان نسبت به دمای آنها رسم نمودند که به نمودار هرتسپرانگ راسل (نمودار H-R) معروف شده است. هر دو محور این نمودار، لگاریتمی هستند. محور x دما را نشان می‌‌‌دهد و محور عمودی بیانگر روشنایی است.

رشته اصلی

ویرایش

ستاره ها بر روی نمودار H – R به طور بی قاعده توزیع نمی شوند.

حدود ۹۰ % از همه ی ستاره ها بر روی یک نوار باریک قطری که از گوشه ی بالای چپ نمودار H – R (ستاره های گرم و پر فروغ ) تا گوشه پایین راست (ستاره های سرد کم فروغ) امتداد یافته قرار می‌گیرند. این نوار قطری را رشته های اصلی می‌نامند.

خورشید ما بر روی رشته اصلی جای دارد .

  • همه ستارگان رشته اصلی که از خورشید گرم ترند ، از خورشید پرنورتر و بزرگتر نیز هستند مثل شعرای یمانی
  • همه ستارگان رشته اصلی که از خورشید سرد ترند ، از خورشید کم نور تر . کوچکتر نیز هستند مثل: پروکسیمای قنطروس
  • تذکر: اظهارات فوق درباره ستارگان رشته اصلی صدق می کند، ۱۰ % باقیمانده ستاره ها از مسیر رشته اصلی تبعیت ندارند.

نمودار

ویرایش
 
نمودار هرتسپرونگ راسل کشیده شده توسط ریچارد پول که شامل ۲۲٬۰۰۰ ستاره نزدیک فهرست شده توسط کاتالوگابرخس است.خورشید در رشته اصلی جای دارد.