نگهداری از همستر/تولید مثل و آبستنی در همستر
محل نگهداری همستر | تولید مثل و آبستنی در همستر | ' |
نگهداری از همستر |
همسترها حیواناتی با بلوغ زودرس هستند و تشخیص جنسیت آنها نیز کار نسبتاً سادهای است. شما میتوانید با نگاه کردن از دور نیز نر یا ماده بودنشان را براحتی تشخیص دهید. همستر نر معمولاً ً کشیدهتر از همستر ماده بوده، در قسمت عقبی بدن در طرفین دم، بیضهها بصورت کاملاً برجسته و بیرونزده مشاهده میشوند (در همستر نر بیضهها رشد قابل توجهی داشته و درصد بالایی از وزن کلی بدن را شامل میشوند).
برای تشخیص جنسیت بچه همسترها نیز میتوانید با وارد آوردن فشار به قسمت خلفی شکم، نر یا ماده بودن آن را تشخیص دهید. به این صورت که در بچه هسمتر نر، بیضهها از محل خود به سمت بیرون برجسته خواهند شد. ضمن این که فاصله مقعد تا دستگاه تناسلی در بچه همستر نر خیلی بیشتر از این فاصله در بچه همستر ماده میباشد. در جنس ماده سوراخ دیگری نیز نزدیک مقعد وجود دارد که همان واژن است.
همستر ماده معمولاً در ۵ الی ۶ هفتگی بالغ میشود و از ۶ الی ۷ هفتگی توانایی آبستن شدن را کسب میکند. همسترهای نر نیز در ۶ تا ۸ هفتگی به شرایط بلوغ رسیده و از ۱۲ هفتگی قدرت باردار کردن همستر ماده را بدست میآورند. آنها در موقع بلوغ موادی را توسط غدد سباسهشان ترشح میکنند و در واقع از این طریق به تعیین قلمرو خود اقدام میکنند. اصولاً همسترها در طبیعت در فصل بخصوصی به فعالیت تولید مثلی مشغول میشوند ولی با نگهدرای آنها در محیط خانه (بدور از طبیعت وحش) این حالت از بین خواهد رفت.
سیکل جنسی در همسترهای ماده هر ۴ روز یکبار تکرار میشود و مدت زمان مرحله استروس (جفتپذیری) نیز ۲۰ ساعت است. در همستر ماده در سیکل استروس ترشحات شیری رنگ با بوی خاصی از ناحیه واژن خارج میشود. این ترشحات در روزهای اول و دوم سیکل استروس، شفاف، غلیظ و سفید رنگ بوده و بتدریج در روز سوم به حالت لزج و کدر در میآید. در همین زمان است که حیوان ماده به نر اجازه جفتگیری میدهد.
عمل جفتگیری معمولاً هنگام عصر (موقع غروب آفتاب) صورت میگیرد. همسترهای ماده جوان معمولاً ً نرهای مسنتر را ترجیح میدهند. قبل از جفتگیری، همستر نر و ماده ممکن است حرکاتی مانند دویدن در قفس، بازرسی و بو کردن اندامهای تناسلی همدیگر و دعوا کردن را از خود نشان دهند. جنس ماده در حین جفتگیری بدن خود را سفت نگه داشته، دمش را بالا و سر خود را پایین نگه میدارد و منتظر جنس مخالف میشود. وی در موقع جفتگیری یا بدنبال آن ممکن است به جفت خود آسیب وارد سازد.
جفتگیری معمولاً در اولین استروس پس از زایمان بندرت منجر به آبستنی میشود. بهتر است بعد از جفتگیری همستر ماده را به قفس خود برگردانده و پس از گذشت چهار روز دیگر، دوباره آن را با همستر نر همجوار کنید. اگر جفتگیری صورت نگیرد، همستر ماده در جفتگیری قبلی آبستن شده است ولی چنانچه پس از جفتگیری اول، خروج ترشحات شیری رنگ از واژن مشاهده شود و جفتگیری دوم صورت گیرد در این حالت در جفتگیری اول آبستنی صورت نگرفته است. طول دوره بارداری همستر بین ۱۶ تا ۲۱ روز است. همستر ماده در ۳۰ تا ۵۰ درصد کل دوران زندگیاش قادر به فعالیت تولیدمثلی میباشد. تعداد نوزادان در هر زایمان معمولاً بین ۴ تا ۸ عدد میباشد. البته همسترهای ماده تا زایمان پنجم و ششم نوزادان زیادی بدنیا میآورند، ولی پس از این مدت زاد و ولد آنها کاهش پیدا میکند.
سعی کنید یک رژیم غذایی با کیفیت بالا برای همستر مادهای که زایمان کرده فراهم کنید و حتماً محیطی آرام و تمیز و گرم را برای وی مهیا سازید. هیچ موقع سعی در تماشای همستر ماده در حین زایمان نکنید زیرا اینکار باعث ایجاد استرس و هیجان در وی خواهد شد. بهتر است که بچه همسترها را به مدت ۱ هفته تا ۱۰ روز با مادرشان تنها بگذارید و به هیچ عنوان نوزادان تازه بدنیا آمده را لمس نکنید، زیرا مادر آنها با استشمام بوی دست شما، دیگر آنها را شیر نداده و احتمالاً سعی در کشتن شان (خوردن نوزادان) خواهد کرد.
عوامل دیگری از جمله فضای کم، ایجاد سر و صدا و مزاحمت در موقع شیردهی، عدم دقت در تغذیه صحیح همستر مادر، مزاحمت در حین زایمان، نمایان بودن لانه، گاز گرفته شدن مادر توسط بچه همسترها و عدم رعایت بهداشت نیز ممکن است باعث ایجاد این رفتار (کشتن بچه همسترها توسط همستر مادر) شوند.
بچه همسترها در هنگام تولد کر و کور بدنیا میآیند. وزن تقریبی آنها در این هنگام ۲ گرم است. در روز سوم پس از تولد، موهای حیوان شروع به رشد کرده و در روز پنجم گوشها شروع به باز شدن میکنند. در سن دو هفتگی، آنها تقریبآ به اندازه ۳ برابر، افزایش وزن پیدا میکنند. بچه همسترها معمولاً در سن ۱ ماهگی از شیر گرفته میشوند.