فرهنگ کوچک زبان پهلوی/پیشگفتار

پیشگفتار نویسنده

نیاز به یک فرهنگ کوچک پهلوی - انگلیسی، بویژه برای دانشجویان مشتاق این زبان، از سالیان پیش آشکار بوده است. انتظار برای انتشار واژه نامه کتاب A Manual of Pahlavi پروفسور نیبرگ (گرچه شیوه باستانی آوانویسی به کار رفته در این کتاب دیگر پذیرش جهانی ندارد) پنج سال پس از انتشار بخش نخست، هنوز ادامه دارد. امروزه با در دسترس بودن بخشی از پایه این کار، هر دانشجوی کوشای زبان پهلوی باید هم چون گذشته، فرهنگ لغتی برای خود گردآوری کند؛ کاری که با زبان پهلوی دشوار است و به سبب تنوع روشهای آوانویسی انتشار یافته، دشوارتر نیز شده است. فرهنگ حاضر به نظر همگان شیوه آوانویسی متفاوت با دیگران عرضه می کند. این لعتنامه در نظر دارد در وهله نخست، مشکل کسانی که با زبان پهلوی اشنایی ندارند حل کند. روش حاضر واژه-نگاشت کلی ارائه نمیدهد، و 4000 هزار واژه ساده را که در پهنه وسیعی از گیتی گسترده شده و سفر کرده اند را پوشش میدهد. در وهله دوم بر ارزش عملی این شیوه آوانویسی دوره ساسانی صحه بگذارد تا مسیر را برای ادامه راه هموار کند. وارد کردن دانش ریشه شناختی و ارجاع دادن به متنها و منابع مربوطه، افزون بر این که انتشار این فرهنگ را به تعویق می اندازد، هدف کار را نیز تغییر می داد و این فرهنگ را از یک راهنما، به یک اطلس جغرافیایی تاریخی تبدیل می کرد. چنین فرهنگ (پهلوی) کاملی که اطلس جغرافیایی را نیز شامل شود در دسترس نیست و تا زمانی که متنهای بیشتری بررسی و خوانده نشود، باید روش جاری را ادامه داد.

بیشترین سپاس خودم رو از دوستم دکتر ژینیو از پاریس دارم زیرا بدون همکاری او گردآوری تمام واژه های حاضر برای من ممکن نبود. ساخت فهرست انگلیسی که کار بسیار بزگی بود را همسرم به عهده گرفت که جای تقدیر بسیار دارد. قدردانی از مرحوم پرفسور هنینگ برای آموزش زبان پهلوی و آنچه که مربوط به ایران است، با کلمات قابل بیان نیست.

مفتخرم که دگر بار از حمایت مالی مدرسه مطالعات زبانهای شرقی و آفریقایی و چاپگران قدردانی و سپاسگزاری کنم.

د. ن. مکنزی اکتبر ۱۹۶۹